İstanbul’da geçen günlerde düzenlenen operasyonda, geçersiz kanser ilaçları üreten bir kabahat şebekesi çökertildi. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın yaptığı açıklamaya nazaran, piyasa pahası yaklaşık 2 milyar lira olan geçersiz ilaç ele geçirilirken, operasyon kapsamında 8 kuşkulu yakalandı, bunlardan 6’sı tutuklandı, 2’si ise isimli denetim koşuluyla özgür bırakıldı. Konuştuğumuz uzmanlar, uydurma ilaçların ölümcül sonuçlar doğurabileceğini belirtmişti.
Telegram’da satılıyor
Yetkililer, vatandaşları eczane dışında ilaç almamaları konusunda tekraren uyardı. Bilhassa internet üzerinden yapılan ilaç satışlarının büyük bir risk taşıdığı ve düzmece eserlerin ölümcül sonuçlar doğurabileceği vurgulandı. Lakin buna karşın, Telegram üzere platformlarda yasa dışı ilaç satışı yapan kümelerin etkin olduğunu gördük. Yaptığımız araştırmada, “Medicines World” isimli Telegram kümesinde çeşitli ilaçları satın almak mümkün. Biz de “x” isimli kanser ilacını alabilmek için satıcıyla irtibata geçtik. Almanya’da yaşadığını söyleyen bu kişi, 3600 euro olan bu ilacı bize gönderebileceğini söyledi.
‘Sahte değil’ garantisi
Satıcıyla yaptığımız yazışmalarda, fiyatın tamamının yüzde 100 ödenmesi halinde Almanya’dan ilacı gönderebileceği belirtti. “Bu kanser ilacına güvenebilir miyiz, geçersiz değildir değil mi?” diye sorduğumuzda da “Almanya’da düzmece ilaç yoktur” karşılığı aldık. Alışılmış haber için yaptığımız bu görüşme sonrasında ilacı satın almadık.
‘Hücre öldürücü’
İnternette ilaç satışıyla ilgili Biruni Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İsmail Tuncer, internetten temin edilen ilaçların birçoklarının kaynağı meçhul olduğunu ve bilhassa kanser ilaçlarının bu halde alınmasının hayati tehlike doğurduğunu belirterek “Kanser ilaçlarının büyük bir kısmı hücre öldürücü tesire sahiptir. Bu cins ilaçlar yanlış dozda kullanıldığında organ yetmezliğine ve vefata yol açabilir. Kesinlikle doktor kontrolünde, doğru dozlarda ve emniyetli eczanelerden temin edilmelidir” dedi.
Piyasadan çekilen ilaçlar…
Bazı ilaç firmalarının Türkiye pazarından çekildiğini, bunun da hastaları alternatif yollar aramaya yönelttiğini lisana getiren Prof. Tuncer, bu durumun en büyük nedenlerinden birinin ilaç fiyatlarının belirlenmesi sürecinde yaşanan uyuşmazlıklar olduğunu belirterek, “Sağlık Bakanlığı geri ödeme kapsamında firmaların talep ettiği fiyatları karşılamayınca birtakım ilaçlar artık Türkiye’ye getirilmez oldu. Bu da bilhassa kritik hastalıklara sahip şahısların ilaçlara erişimini zorlaştırıyor” diye konuştu.
‘Hem yasa dışı hem de tehlikeli’
Prof. Dr. İsmail Tuncer, internet üzerinden ferdi ilaç temininin katiyen hakikat olmadığını vurgulayarak, şunları dedi:
“Bireysel olarak internetten ilaç almak yasal değil ve insan sıhhati açısından büyük bir tehdit oluşturuyor. Doktor kontrolü olmadan kullanılan ilaçlar önemli yan tesirlere yol açabilir, hatta ölümcül olabilir. Tedavi için alınan bir ilaç, bilinçsiz kullanım nedeniyle geri dönülemez sıhhat meselelerine neden olabilir.”
Bu birinci pazarlığımız değil…
İnternette yasal olmamasına karşın birçok eser ve eşyanın satışın yapıldığını tekraren yazdık, gündeme getirdik. Lakin bunlara karşın bu satışların çok rahat bir biçimde devam ettiği gördük. Yasal olmamasına karşın satışı yapılan eserlerden biri de doktor kontrolünde ve eczanelerde alınması gereken ilaçlar… Uyuşturucu tesirli olan lakin isimlerini yazamadığımız kırımızı ya da yeşil reçeteli ilaçlarında Telegram kümelerinde satıldığını gördük. Hatta bu ilaçları satın almak için sipariş verdik. İlaçları elden alabileceğimiz üzere kargo ile teslim edebileceklerini de söylediler.
Taklit ilaçlar da çok
İnternetten alınan ilaçların geçersiz olma ihtimalinin epey yüksek olduğunu belirten Prof. Tuncer, bu durumun dolandırıcılığa da yer hazırladığının altını çizerek şunları söyledi: “Piyasadan çekilmiş yahut imha edilmesi gereken ilaçlar bir halde el altından satılabiliyor. Son kullanma tarihi geçmiş ilaçların tesiri azalmış ya da büsbütün kaybolmuş olabilir. Daha da tehlikelisi, makûs niyetli şahıslar orjinal ilaçların ambalajlarını taklit edip içine aktif hususu olmayan düzmece ilaçlar koyabiliyor. Bu ilaçların içeriğinde ne olduğunu bilmeden kullanmak büyük bir risk.”