Michelin Yıldızlarının açıklanma vakti yaklaşıyor.
Bu yıl en büyük merakım, Urla’dakj 6 masalık ‘Narımor’ restoranın yıldız alıp alamayacağı.
Çünkü bu genç şefin yıldız almasını çok istiyorum.
Yıldızları beklerken size Urla’dan bir diğer haber vereyim.
Bir Türkiye vatandaşının bugüne kadar yurt dışında en büyük üzüm bağını Urlalı bir hemşehrim almış.
Lucien Arkas…
Onun için İzmirli demem daha hakikat olur lakin artık kendimi Urlalı saydığım, onun da meskeni Urla’da olduğu için tahminen bunu söylememi kabul edersiniz.
Dışarıda Türklerin aldığı en büyük arazinin beş katı
Lucien Arkas’ın İtalya’da arazi baktığını epeydir biliyordum.
Hatta aldığını da öğrenmiştim, okumuştum.
Ancak dün akşam bu işin çok değerli bir detayını öğrendim.
Aldığı arazi bin dönümmüş.
Muazzam bir arazi bu…
Hem de Toscana’da…
Ünlü sanatkarların konutları ve bağları var
Sting, Colin Firth, Richard Gere, Massimo Ferragamo üzere ünlülerin konutunun yahut bağlarının olduğu bölgede bin dönüm arazi…
Sienna’ya 45 dakika arada bir bölgede…
‘Vino Nobile di Montepulciano’ bölgesinde…
Bin dönüm bugüne kadar cebinde TC pasaportu taşıyan bir kimsenin yurt dışında aldığı en büyük arazi neredeyse.
Bunun şimdilik 140 dönümü bağ.
Lucien Arkas (solda) ve Ertuğrul Özkök
Daha evvel Ali Başman ilgilenmiş ancak vazgeçmiş
Bu bağla daha evvel Kavaklıdere ilgilenmiş. Ali Başman gelip gezmiş.
Ancak o daha sonra Bordeaux’nun Saint Emillion bölgesinde bir bağ almaya karar verince bundan vazgeçmiş.
Tabii Lucien Arkas’ın aile ağacında 1700’lere gidildiğinde bu bölge ile bağı var.
Hatta şahsen gidip, dedelerinin ismini taşıyan bir köyü bile bulmuş.
Biraz da onun tesiri ile bu araziyi almış.
Araziyi bulmaya İtalyan eşiyle çok hoş bir butik otel işleten ve şarap üreten Mete Nisari de yardımcı olmuş.
İçinde ayrıyeten 8 villa varmış ve oraya küçük bir de otel yapmak istiyor.
Bu oteli de eşi Merve Arkas işletecekmiş.
Bu bağlardan gelen birinci eseri önümüzdeki günlerde içeceğiz.
Böylece Kavaklıdere’nin La Croix Lartigue ve Chateaux Claude Bellvue’den sonra Toscana’nın ‘Vino Nobile di Mentepulciano’ etiketli eserlerini de bir Türk markası olarak tadabileceğiz.
Ertuğrul Özkök (solda), Lucien Arkas ile sahnede
Torbalı bağlarının ortasında olağanüstü bir 60’ıncı yıl yemeği
Bunları dün gece İzmir’in ve Türkiye’nin ünlü ve başarılı iş insanlarından biri olan Lucien Arkas’ın iş hayatındaki 60’ıncı yılı için düzenlenen gecede öğrendim.
Kutlama yemeği, Torbalı’daki devasa bir bağın ortasına kurulmuş tesiste verildi.
Burası herhalde Avrupa’nın en çağdaş üretim merkezlerinden biri…
Fıçılar ortasındaki kutlama yemeği beni oradan alıp Toscana bağlarına götürdü.
Salonun bir ucuna konmuş, İtalyan renklerine boyanmış 1960’ların iki İtalyan efsanesi bir Fiat 500 ve Vespa motosiklet ailenin İtalyan kökenlerine de gönderme yapıyordu.
Geceye gazeteciler davetli değildi.
Sadece aile üyeleri ve çalışanlar davetliydi.
Benden Lucien Arkas’la sahnede sohbet etmemi istediler.
İzmirli bir pop sosyolog olarak İzmir’den çıkmış çok başarılı bir rol modeli hemşehrim ile sohbet, benim için büyük keyifti.
2 yıl ortayla o Bornova’da, ben Kahramanlar’da doğduk
Lucien Arkas’ın benim hayatımda çok değerli bir yeri var.
O, 1945 yılında varlıklı bir Levanten ailenin çocuğu olarak Bornova’da doğdu.
Bense ondan iki yıl sonra, İzmir’in Kahramanlar Mahallesi’nde bir matbaa personelinin oğlu olarak dünyaya geldim.
Onun annesi Bornova’daki konutlarında doğum yapmış.
Benim annem ise devlet hastanesinde doğum yapmış.
Mahalledeki birinci kahramanım futbolcu Metin Oktay’dı
Kenar mahalle çocukları, mahallenin kahramanları ile yaşarlar.
Benim Birinci kahramanım da mahalleden çıkmış bir futbolcu, Metin Oktay’dı…
Yıllar sonra vefat haberini Antalya’da bir otelin havuzunda öğrenmiştim.
Çok ağlamıştım o gün…
Onasis, Maria Callas’la birlikte olunca hemşehrim olduğu için gurur duymuştum
İzmir’den çıkıp muvaffakiyet kıssası yazan insanlardan biri de Onasis’ti.
O da İzmir’in Karataş semtinde doğmuştu.
İzmir’in kurtuluşundan sonra Yunanistan’a yerleşmiş ve gemi nakliyatında yükselerek dünyanın en değerli armatörlerinden biri olmuştu.
Ona ilgim asıl Maria Callas’la beraberliğinden sonra başladı.
‘La Casta Diva….’
O yüzden hemşehrim Onasis’i hem kıskanır hem de onunla gurur duyardım.
Şarap mahzeninde Ertuğrul Özkök
Ve 1978’te o devrimci kararı alınca Lucien Arkas’ı keşfettim
Ta ki 1978 yılına kadar.
O yıl gemicilik tarihinde benim için bir ihtilal yaşandı.
İzmirli, 33 yaşında genç bir iş insanı, Türkiye’de ‘Konteyner’ denen nakliyeciliğe başladı.
Konteyner, deniz nakliyatında tam manasıyla bir ihtilaldi.
O sırada Onasis üzere devasa armatörler hala yük gemisi anlayışıyla çalışıyordu.
Konteyner ihtilalini fark edemeyen Yunan armatörlerin birçok kaybolup gitti.
Ama Ege’nin öteki tarafında Bornovalı genç bir insan bu ihtilali tam vaktinde yakalayarak, konteynerlerine bindi ve denizlere açıldı…
Onasis’i doğuran İzmir, artık Lucien Arkas’ı doğurmuştu.
Konteynere yük veren vizyoner birinci üç şirket
1991 yılında kendisine ilişkin birinci 2 konteyner taşıyıcı gemisini aldı.
Bugün konteyner nakliyeciliğinde Akdeniz’in kaptan-ı deryalarından biri o.
Dün akşam anlattı.
Konteyner nakliyeciliğine geçince şirketlere gidip mal ve eserlerini bu türlü taşımanın daha süratli ve inançlı olacağını anlatmış.
Bu vizyonu anlayıp yük veren birinci 3 vizyoner şirket; Ülker, Coca Cola ve Kalebodur olmuş.
Vizyoner taşıyıcı, vizyoner şirketler bulunca konteyner nakliyeciliği da uçup gitmiş.
60’ıncı yıl için hazırlanan kitap, okuduğum en renkli 3 iş insanı kitabından biriydi
Lucien, (Öyle diyorum zira dün akşam artık bu yaştan sonra birbirimize birinci ismimizle hitap etmeyi kararlaştırdık), iş hayatında 60’ıncı yılını doldurdu.
Bu gece için, Berna Sipahi ve kurumsal grubu çok hoş bir kitap hazırlatmış.
Kitap Fransızca hazırlanmış, sonra Türkçeye çevrilmiş.
İş insanlarının yazdığı kitaplar ortasında Hüsnü Özyeğin’inkini çok beğenerek okumuştum.
Rahmetli Can Kıraç’ınki de çok hoştu.
Lucien Arkas için hazırlanan bu kitabı da çok ilgiyle, vakit zaman gülümseyerek ve çok şey öğrenerek okudum.
Bornova’da Fransız kökenli 30 aile ve Girit göçmenleri
Bornova’da doğup büyümüş.
O periyotta Bornova’da 30 Fransa kökenli, 5 İtalyan kökenli aile varmış.
‘Bornova’da bunun dışında Girit’ten gelmiş göçmenler otururdu’ diyor.
Bahçeler içindeki konutlarda yaşarlarmış.
Lucien Arkas’ın çocukluğu
Bornovalı Levanten çocuğun oyuncak tabancası, Kahramanlar Mahallesi’nden farklı
O günlere ilişkin çok hoş, belgesel mahiyette fotoğraflar var.
Birinde arkadaşlarıyla kovboyculuk oynarken çekilmiş bir fotoğraf görüyoruz.
Benim açımdan sosyolojik bir belgesel.
Çünkü ellerinde oyunca tabanca ve tüfek görünüyor.
Aynı yıllarda bizse Melez çayı kenarında, koyun çene kemiklerini tabanca olarak kullanıp kovboyculuk oynuyorduk.
Oxford’da el yazısıyla tutulan notta bir kelime
Kitapta enteresan bir evrak var.
Okumak için Oxford’a gönderilmiş.
Hüsnü Özyeğin üzere o da her gün yaptığı harcamaları bir deftere bilanço kayıtları üzere yazıyormuş.
Hemen her gününde sabit bir harcama var.
Otobüs-kahve-gazete…
Buradan anlaşılıyor ki okula devam durumu iyimiş.
Bu ortada bir notta ‘İngiliz tarihi’ ve ‘dictionery’ yazıyor.
Demek ki bir tarih kitabı ve İngilizce kelamlık satın almış.
Onun tarihe merakı, konutundaki az ve çok eski kitaplardan oluşan müze kütüphanesinden de anlaşılıyor.
Fransa’da, Ege ve İzmir tarihi ile ilgili kitaplarını onarmak için 2 uzmanla çalıştığını biliyorum.
Saint-Joseph okul yıllığında tanıdık kimse var mı
Yine kitapta İstanbul’daki Saint-Joseph Lisesi okul yıllığından bir sayfa var.
Baktım, tanıdığım hiç kimse yok.
Oysa bir yerde Baskın Oran’la sınıf arkadaşı olduğunu okumuştum.
Mahalledeki kız arkadaşını konuta geç bırakınca ne oldu
İlk eşi Vivien’le tanışma kısımları de çok enteresan.
Bornova’da birebir mahallede oturuyorlarmış.
Vivien’in annesi Alman, babası ise Avusturya-Macaristan kökenliymiş.
Annesi, Vivien’i tam bir Alman disiplini ile büyütmüş.
Lucien onu çok beğeniyormuş ve vakit zaman bisikleti ile gezdirirmiş.
Öyle günlerden birinde bisikletle konuta geç gelince Vivien’in babasından o denli bir azar işitmişler ki, bağları bitmiş.
Evleneceği kızı arayınca babasından aldığı cevap
Yıllar sonra 2 aile çocuklarını evlendirmeyi düşünmüşler.
Ama o sırada Lucien’in işi başından aşkın ve kendini işe vermiş.
Annesi zorla Vivien’i aratmış.
Telefona babası çıkmış, ‘Vivien konutta yok, ava gitti’ demiş.
Demek ki o periyotta Bornova ava gidilebilecek bir yermiş ve Levanten kızları da ava gidermiş.
Aile soyağacı 1625’e kadar uzanıyor
Kitapta Lucien Arkas’ın aile soyağacı da var.
1625’e kadar uzanan bir soyağacı bu. Kilise kayıtları tutulduğu için ulaşabilmişler.
İzmir’e birinci gelen, anne tarafından Pagy ailesi.
Dün akşam ailenin o kolundan biri, Guy Pagy masa komşumdu.
Çeşme’de oturuyormuş ve ‘Artık oradan hiç çıkmıyorum’ diyor.
Aile soyağaçları şimdilik 1993’te ölen annesi Wanda Marguerita Pagy ve 1994’de ölen babası Lucien Gabriel Arcas ile bitiyor…
Demek ki ben dahil aile olarak çoğumuzdan eski İzmirli onlar.
Meğer o uğursuz gece ikimiz de Yunan pavyonunun önümdeymişiz
Dün yemekte sohbet ederken, ikimizi birbirine bağlayan çok hüzünlü bir geceyi keşfettik.
İzmir hayatımda en hüzünlü gecem, 6-7 Eylül olaylarının olduğu geceydi.
O gece İzmir Fuarı’nda Yunan pavyonunun ateşe verilişini gözlerimle görmüştüm.
İkinci kattan aşağı fırlatılan bir kuyruklu piyano, 6-7 Eylül utancının hala gözlerimin önünde kalan manzarasıdır.
Ben bunu anlatırken Lucien Arkas, beni şaşırtan bir şey söylüyor.
‘O gece ben de oradaydım…’
O da tıpkı sahneyi seyretmiş.
Sonra annesi ‘Senin ne işin var orada?’ diye alıp götürmüş.
Yıl 1955 ve o 10, ben 8 yaşında iki İzmirli çocuk; tıpkı feci travmayı yaşamışız.
‘O gece çok korktuk. Gidip konsoloslukta kaldık’ diyor.
Bir Osmanlı vatandaşının Korfu pasaportu olursa
Bunun nedeni babasının taşıdığı pasaport.
Babası Lucien Gabriel Arkas, 1902’de bir ‘Osmanlı vatandaşı’ olarak doğmuş.
Ancak cumhuriyet kurulduktan sonra ‘Artık Osmanlı vatandaşlığı yok. Kendine yeni bir vatandaşlık alman lazım’ demişler.
O sırada İtalya aile alakaları nedeniyle Korfu vatandaşlığı almış.
Ancak vatandaşlığı aldıktan sonra Korfu, Yunanistan’a geçince o da Yunan vatandaşı sayılmış.
Oysa Yunancayı ne yazabiliyor ne de konuşabiliyormuş.
1964 Saint-Joseph’de müdür, çağırıp, ‘baban’ deyince yeni bir hayat başlıyor
Hayatı, 1964 yılında bir gün Saint-Joseph lisesinde müdür kendisini çağırıp ‘Hemen İzmir’e gitmen lazım’ dediği an değişiyor.
Babasının Korfu vatandaşlığı 1964 yılında ailenin halatına bomba üzere düşmüştür.
Kıbrıs olayları patlayınca, babasının bütün mal varlığına el konmuş.
İş yerinde halıları, mobilyaları bile icradan alınmak istenmiş.
Türk komşuları gelip, ‘Bunlar onun kendi malı, iş yerinin değil’ diyerek tanıklık yapmışlar, kurtarmak istemişler.
19 yaşında zoraki işverenlik, onu bugünkü dev şirkete taşıdı
Babası Yunanistan’a gitmek zorunda kalmış ve Saint-Joseph’e son bir kere dönüp Bakalorya imtihanın verdikten sonra, 19 yaşında işin başına geçmek zorunda kalmış.
Tabii bu da üniversite eğitimine elveda manasını taşıyordu.
İşte bugün Türkiye ismine bütün bu milletlerarası muvaffakiyete imza atan bir Levanten TC vatandaşının kıssası bu türlü hüzünlü anlardan geçerek bugüne geldi.
O beşerler bugün hala ceplerinde TC kimliği ile geziyor, çalışıyor, yaşıyor.
Oradan başlayan bu seyahat bugün 50 konteyner gemisine yaklaşan bir filoyla 29 ülkede açılmış ofislere ulaştı.
Haftanın 4 günü İzmir, 3 günü Urla
Lucien Arkas daima İzmirli olarak kaldı.
Başka birtakım aileler şirketlerinin merkezini İstanbul’a taşırken o İzmir’de bıraktı.
Bugün 4 günü İzmir, 3 günü Urla’da yaşıyor.
Urla’daki meskeni Toscanalı mimarlar tarafından yapılmış bir estetik vahasıdır.
İçindeki sanat yapıtları ve 2 müzesi ile birebir vakitte Urla’yı gastronomiden sonra bir kültür merkezi haline getiriyor.
Güzel haber: 2025-2026’da Paris Pompidou Müzesi’nin yapıtları İzmir’e geliyor
O artık 2025 ve 2026’da Paris’teki George Pompidou Merkezi’nden çok değerli yapıtları İzmir’de sergileyeceği bir projeye hazırlanıyor.
Söyleyin, kim Pompidou Merkezi onarıma girdiği için kapandığı yıllarda bu türlü bir projeyi akıl edip o yapıtları İzmir’e getirmeyi düşünür… Tabii ki konteyner ihtilalini anlayabilecek vizyona sahip bir insan…
Lucien Arkas İzmirli olduğu için kendini şanslı sayan son Levantenlerimizden biri…
Ama İzmir de onun üzere bir hemşehrisine sahip olduğu için çok şanslı.
Hoş artık 1700’lerde İzmir’e yerleşmiş insanlara Levanten demek de hakikat mu bilmiyorum.
Dediğim üzere çoğumuzdan daha eski İzmirli onlar.
54 yıl evvel Tansu’yla balayımızı geçirdiğimiz odada bir İzmir sabahı
Güzel bir geceydi.
Lucien geceyi keyifli bir Galatasaraylı olarak tamamladı.
Bense mutsuz bir Fenerbahçeli alarak kaldığım Swissotel’e döndüm.
Orada Fenerbahçe düş kırıklığımı hafifleten bir sürpriz beni bekliyordu.
Bana tanıdık bir oda verilmişti.
Henüz Büyük Efes Oteli’yken, 24 Ekim 1970’de, Tansu’yla evlendiğimiz gece orada -hem de galiba tıpkı katta- birebir odalardan birinde kalmıştık.
Sabah uyandığımda balkonda kahvemi içerken bu kentte doğup büyüdüğüm için kendimi şanslı hissediyordum.
Roberto Alagna’nın son albümündeki ‘Sonnora’yı’ 2-3 kez dinledim.
Bir de benim hoş hemşehrim, İzmir kahramanım Sezen Aksu’yu…
Çünkü Ege’ye gelince asla onsuz olmaz.
|
“Köln Radyosu, Türkiye’de sesini duyuramayanların da radyosuydu”
|
