Öte yandan listede günümüz çocuk edebiyatının Gülten Dayıoğlu, Muzaffer İzgü üzere usta kalemlerinin yapıtlarının yer almaması şaşkınlık yarattı.
SALİHA SULTAN
Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın hazırladığı ‘Çocuk ve Genç Dostu Kitap’ listesi edebiyat ve yayın dünyasında yansılara neden oldu. Daha evvel 0-6 yaş kümesine yönelik hazırladığı 472 kitaplık ‘çocuk dostu’ kitap listesini genişleten Bakanlık, geçen hafta listenin ismini ‘Çocuk ve Genç Dostu Kitap’ listesi olarak güncellediğini, 1093 kitaptan oluşan yeni listenin yaş aralığının ise 0-18 olarak belirlendiğini açıkladı. Listeye birinci reaksiyon, çocuk edebiyatına yönelik çalışmalarıyla tanınan, tıpkı vakitte Çocuk Vakfı Lideri olan muharrir Mustafa Ruhi Şirin’den geldi. Listede 31 kitabına yer verilen Tatlı, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık’a kitaplarının listeden çıkarılması talebiyle bir mektup gönderdi. Tatlı, münasebetini mektubunda şu sözlerle aktardı: “Listeniz ne çocuk edebiyatının pedagojik, görsel ve estetik kabul ölçütlerine ne de kültürü bileşenlerine nazaran hazırlanmıştır. Listede adıma ve kitaplarıma yer vermeyin” dedi. Sevimli, ayrıyeten “Çocuk edebiyatına 45 yıl emek vermiş biri olarak bu türlü bir listede adımın yer almasının çocuğa ve Türkçeme hürmetim çerçevesinde kanaatindeyim. Listeniz ne çocuk edebiyatının pedagojik, görsel ve estetik kabul ölçütlerine ne de kültürü bileşenlerine nazaran hazırlanmıştır. Listede adıma ve kitaplarıma yer vermeyin” sözlerini kullandı.
ÇOCUK VAKFI: ‘ÜNİVERSİTE’ ETRAFINDAN 19 UZMAN KİMLER?
Şirin’in reaksiyonunun akabinde kurucusu olduğu Çocuk Vakfı da listenin iptali talebiyle bir açıklama yayımlayarak, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Yanık’a 15 soru yöneltti. Açıklamasında, bakanlığın hazırladığı listenin çocuk görüşü alınmadan oluşturulduğunu ileri süren Çocuk Vakfı, liste için şu sözleri kullandı: “Amacı, fonksiyonu, usulü olmayan korku verici bir liste. Liste pedagojik, görsel ve estetik kabul ölçütlerine nazaran hazırlanmadığı için çocuğun öncelikli faydasına uygun değil.” Bakan Yanık’a yöneltilen 15 soru ortasında ise “Listeyi hazırladığını belirttiğiniz ‘üniversite’ etrafından 19 alan alan uzmanının kimler olduğunu açıklar mısınız?” sorusu dikkati çekti. Vakıf ayrıyeten listede Fazıl Hüsnü Dağlarca’ya yer verilmediğini vurgulayarak “Türkçenin en görkemli çocuk şairi Fazıl Hüsnü Dağlarca’ya ve çok bedelli birtakım çocuk edebiyatı yazarlarımıza listede yer verilmemiş olmasından keder duyuyor musunuz?” diye sordu. Çocuk Vakfı, bakanlığa ayrıyeten Türkiye genelinde bir okuma kültürü programı hazırlanması teklifinde bulundu.
YAZARLAR SENDİKASI: AYRIMCI, SANSÜRCÜ VE DÜŞMANLAŞTIRICI
Listeye en sert reaksiyon ise Türkiye Müellifler Sendikası’ndan (TYS) geldi. Listenin hangi ölçütlere nazaran hazırlandığının bilinmediğini ileri süren TYS yaptığı açıklamada, “Bakanlığın açıkladığı ‘çocuk dostu kitaplar listesi’, 18 yaşına kadar olan çocuk ve gençleri kapsayan sansürcü, ayrımcı ve düşmanlaştırıcı bir listedir” dedi. “’Çocuk dostu’ nitelemesi, bu listede yer verilmeyen muharrir ve yapıtlarını sansür eden, düşman gören ayrımcı bir anlayışın yansımasıdır. Açıklamada, “Tam bir kelam söyleme ve yazma özgürlüğünü savunan Türkiye Muharrirler Sendikası (TYS) olarak ailelere, eğitimcilere, çocuklar ve gençlere yönelik ‘ayrımcı liste’ uygulamasından vazgeçilmesini, çocuklar ve gençlerin okuyacakları kitapları özgürce seçmesini istiyoruz” denildi. Yansıların akabinde Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’ndan ise şimdi bir açıklama yapılmadı.
GÜLTEN DAYIOĞLU’NUN HİÇ YAPITI YOK
Çocuk ve Genç Dostu Kitap’ listesi Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın ‘aile.gov.tr/chgm/sayfalar/cocuk-dostu-kitap-listesi/’ internet adresinden incelenebiliyor. Bakanlığın dün itibariyle Mustafa Ruhi Şirin’in talebini yerine getirdiği, müellifin 5’i yetişkin, başkaları çocuk edebiyatın yönelik olan 31 kitabını listeden çıkardığı görülebiliyor. Lakin, Bakanlığın geçen haftaki duyurusunda 1093 kitaptan oluştuğu bilgisini verdiği listede, 7 Eylül tarihinde 1059 kitap yer aldı. Müellif Şirin’in 31 kitabının dışında, listeden çıkarıldığı anlaşılan öteki 3 kitabın hangileri olduğu merak konusu. Yerli yabancı birçok yayına yer verilen listede öteki dikkat çeken bir husus ise, günümüz çocuk edebiyatının önde gelen isimlerinden, kitaplarıyla birkaç jenerasyonu büyüten Gülten Dayığolu’nun kitaplarına yer verilmemesi. Tekrar, günümüz çocuk edebiyatının sevilen muharrirleri Muzaffer İzgü, Yalvaç Ural üzere birçok isim de Bakanlığın listesinde görülmüyor.