Odessa Limanı’nı vuran Rusya, bu saldırının Moskova ile Kiev arasındaki tahıl anlaşmasını “etkilememesi gerektiğini” belirtti.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, gazetecilere yaptığı açıklamada, Rusya’nın Cumartesi günü gerçekleştirdiği saldırının Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) arabuluculuğunda imzalanan tahıl anlaşmasına olası etkileri hakkında değerlendirmede bulundu.
Peskov, Ukrayna tahılının yurt dışına ihraç edilebilmesi için belirlenen üç limandan biri olan Odessa Limanı’na yönelik Rus saldırısı için “Sevkiyatın başlamasını etkileyemez, etkilememeli” ifadesini kullandı. Peskov, Rus ordusunun bu saldırıda “sadece” askeri altyapıyı hedef aldığını ve söz konusu hedeflerin “tahıl ihracatında kullanılan altyapıyla hiçbir ilgisi olmadığını” belirtti.
Fotoğraf: State Emergency Service of Ukraine/REUTERS
Rus yetkililer dün yaptıkları açıklamalarda da limandaki bir Ukrayna askeri gemisinin ve ABD tarafından temin edilen silahların bulunduğu bir deponun vurulduğunu öne sürmüştü.
Ukraynalı yetkililer defüze saldırısı sırasında Odessa Limanı’ndaki silolarda tahıl bulunduğunu ancak gıda stoklarının zarar görmediğini bildirmişti. İki füze isabet eden limanın sadece altyapısının zarar gördüğünü belirten Ukraynalı yetkililer, saldırıda yaralananlar da olduğunu duyurmuştu. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, saldırıyı “barbarlık” olarak tanımlamıştı.
Batı tepkili
Haftalarca süren müzakerelerin ardından geçen Cuma günü İstanbul’da imzalanan anlaşma, Odessa bölgesindeki üç Ukrayna limanından tahıl ihracatı için Karadeniz’de koridor açılmasını öngörüyor. Anlaşma, savaş nedeniyle Ukrayna silolarında sıkışıp kalan 20 ila 25 milyon ton buğdayın ihracatının mümkün kılınmasını hedefliyor.
Ancak Rusya’nın anlaşmadan kısa süre sonra Odessa Limanı’nı hedef alması, Batılı devletlerin tepkisine neden oldu. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, bu saldırının Rusya’nın tahıl anlaşmasına bağlı kalacağına dair inancı ciddi şekilde sarstığını belirtmişti.
Kremlin’den BM’ye çağrı
Rusya ve BM, İstanbul’daki buluşmada Rus tarım ürünlerinin ihracatına yönelik bir memorandum da imzalamıştı. BM, söz konusu memorandumda, tahıl ve gübre gibi bazı Rus ürünlerinin küresel piyasalara erişiminin kolaylaştırılması için Moskova’ya güvence vermişti.
Tahıl anlaşmasına imzaların atıldığı törene BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katılmıştı.Fotoğraf: OZAN KOSE/AFP
Peskov, Ukrayna tahılıyla ilgili anlaşmanın başarıya ulaşabilmesi için BM’nin de Rus tarım ürünleri konusunda üzerine düşeni yapması gerektiğini söyledi.
Rus sözcü, “Doğrudan değil ama dolaylı yoldan kısıtlamalar var. Açlığın hissedilir bir hâl almaya başladığı bölgeler başta olmak üzere uluslararası piyasalar için hayati öneme sahip olan bu sevkiyatları tamamen gerçekleştirmemize imkân tanınmıyor” diye konuştu.
Rusya ve Ukrayna dünyanın en büyük tahıl üreticileri arasında yer alıyor. Rus işgali başlamadan önce dünyada ticareti yapılan buğdayın yaklaşık yüzde 30’u bu iki ülkeden sağlanıyordu.
DW,AFP,rtr/CÖ,EC