Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş, avukatları aracılığıyla Halk TV programcıları Şule Aydın ve Timur Soykan’ın sorularını cevapladı.
‘Türkiye Açılımı’ teklifine yönelik, “Somut kimi iletiler toplumu rahatlatır. Biz bu silah, şiddet, savaş sıkıntısını kalıcı olarak ve diyalogla, ikna yoluyla çözebiliriz” dedi.
Zınar Karavil’in Beyaz Sandalyesi’nden yaşadığınız odayı biliyoruz; cezaevinin herkes için sıkıntı lakin kelamı olana daha güç olduğu açık; dönüp baktığınızda cezaevinden bile cumhurbaşkanlığı yarışı sürdürme yüreği göstermiş, HDP’nin toplumdaki denklemini bir devir değiştirmiş biri olarak partiniz tarafından yalnız bırakıldığınızı – oyun dışı bırakılmak istendiğinizi düşünüyor musunuz?
Hayır, hiçbir vakit bu türlü bir duyguya kapılmadım.
Ben camii avlusuna bırakılıp terk edilmiş biri değilim ki, birileri bana sahip çıksın. Dışarıda da içeride de milyonlarca insanın takviyesiyle siyaset yapıyor ve onların takviyesiyle ayakta kalıyorum.
Ben hiçbir vakit yalnızlık hissine kapılmadım. Hatta HDP idaresi kendini yalnız hissetmesin diye içeriden dayanak verdim. Zira HDP kurumsal olarak çok ağır bir hücum altındadır, bana yapılanın çok daha fazlası HDP’ye yapılıyor. Biz de daima birlikte, HDP’ye sahip çıkıyoruz. Bizim siyasetimizde işler bu türlü yürüyor 🙂
Dışarıdaki arkadaşlarımız da ellerinden gelen dayanışmayı ortaya koyuyorlar aslında.
‘KİMLİK SİYASETİ YAPMAYAN PARTİ YOK Kİ’
Bir oda içinde yürek vurgusu yapıyorsunuz ‘özgür olanlara’! Dışarıda kalan yol arkadaşlarınızın yeni siyasi tartışmalar içinde siyaset üretemediğini düşünüyor musunuz? Bu tıpkı vakitte muhalefet için de geçerli bir soru.
Eksikleri oluyor elbette. Bunu vakit zaman, beni ziyaretlerinde iletiyorum. Bazen yazılarımda tabir ediyorum. HDP dahil, muhalefetin değerli bir kısmı nitekim çok koşturuyor, haksızlık yapmak istemem. Ortada bir tenkitlerim oluyor fakat bu röportajda HDP ve öbür muhalefeti emeklerinden ötürü kutlamak istiyorum.
Türkiye, tarihinin en büyük krizini yaşarken HDP sizce tesirli bir muhalefet yapabiliyor mu? Kimlik siyasetinin HDP’yi politik olarak daralttığı tenkitlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Kimlik siyaseti yapmayan parti yok ki! Türkiye’nin temel sorunu bu zati.
Herkes bir tek HDP’yi kimlik siyaseti yapmakla eleştiriyor. Tamam, vakit zaman HDP bu dar alana sıkışıyor lakin Türk, İslamcı, milliyetçi, ırkçı, ulusalcı, Kemalist siyaset yürütenler özünde kimlik siyaseti yürütüyorlar.
Problem bir tek Kürt kimliğinde çıkıyor ki, bunun ismi da Kürt Sorunu zati. Yani Kürt kimliği dışında her kimliğin siyaseti olağan karşılanıyor. İşin bir de bu kısmı var.
“Eğer öteki muhalefetten Kürt açılımı bekliyorsak biz de HDP olarak Türkiye Açılımı yapmak zorundayız… Özgüvenle tüm Türkiye’yi kucaklamak zorundayız” dediniz? Türkiye Açılımı teklifinizi daha ayrıntılı ve somut örneklerle anlatabilir misiniz?
Türkiye toplumunun bölünme korkusunu, silah, şiddet, terör korkusunu ortadan kaldıracak barış siyasetleri, birlik telaffuzları üretmeliyiz. Daha fazla üretmeliyiz. Zira buna nitekim inanıyoruz. Münasebetiyle hakikaten inandığımız şeyi daha somut ve cesurca gösterebilmeliyiz.
Örneğin, Çanakkale Şehitliği’ni ziyaret ederek çiçek bırakmayı, dua etmeyi, orada yatanlar üzere yan yana durmamız gerektiğini göstermek isterim.
Bunun üzere somut birtakım iletiler toplumu rahatlatır ve toplumun tüm kesitleri sıkıntımızı, tahlillerimizi daha içten dinlemeye başlar.
Biz bu silah, şiddet, savaş sorununu kalıcı olarak ve diyalogla, ikna yoluyla çözebiliriz. HDP’nin buna gücü var ve bunu Türkiye toplumunu daha fazla kucaklayarak yapmalıyız ki, demokrasiyi büyütecek toplumsal tabanı ve dayanağı yakalayabilelim.
Faşizmin kitle dayanağı sağlayabilmesinin en kıymetli nedeni, karmaşık sorulara kolay karşılıklar vererek halkı ikna edebilmesidir. Bu açıdan günümüz Türkiye’sindeki durum, Hitler Almanya’sından da Mussolini İtalya’sından da farklı değildir. Güçlü bir önder etrafında kenetlenmiş millet arayışı vardır. Slogan tek millet, tek devlet, tek ülkedir. Kelam konusu vatansa gerisi teferruattır, bekadan daha kıymetli bir mevzu yoktur ve her sorunun kaynağı iç ve dış düşmanlardır. Ekonomik krizin nedeni iç ve dış düşmanlardır. Hasebiyle bir iç ve dış düşman fenomeni etrafında tüm toplum konsolide edilmeye çalışılır.
AKP-MHP iktidarının algısal olarak yaratmaya çalıştığı en önemli iç düşman ise HDP ve üstü kapalı olarak Kürtlerdir. İşte HDP’nin bu tehlikeyi görüp buna nazaran tedbir alması gerekir.
Gerçekte HDP bırakın tehdit oluşturmayı, Türkiye toplumu için büyük bir baht ve fırsattır. O halde HDP varlık nedeni ve prensiplerine daha sıkı sarılarak kendini faşizmin inşasında kullanılmak istenen bir aparat olmaktan süratle çıkarmalıdır.
Bunun yolu elbette faşizmin dümen suyuna girmek değil, sav edildiğinin tersine Türkiye toplumu için bir tehdit olmadığımızı ısrarlı telaffuz ve aksiyonlarımızla halka göstermektir. Demokrasiyi, barışı, kardeşliği, bir ortada yaşamanın faziletini pratikte de hissettirecek adımlar atmaktır.
Eğer faşizm önümüzdeki seçimi de baskıyla, hileyle ve aldatmayla kazanırsa bu artık geri dönülmez halde, çok uzun yıllara yayılacak kurumsal bir diktatörlüğün inşası demek olur. Bunun ağır faturasını da Kürt, Türk demeden herkes çok acı formda ödemekle karşı karşıya kalır. O nedenle HDP’nin de öbür muhalefetin de çok dikkatli, ihtimamlı ve cesaretli davranarak bu kurt kapanından ustalıkla çıkması, toplumu muhtemel yeni tehlikelerden muhafazası, kurtarması gerekiyor.
‘BENİM DE DAHİL OLDUĞUM YANILGILARIMIZ VAR’
“HDP’nin Türkiye’nin bütünlüğü içinde tahlil aradığını anlatması” gerektiğini tabir ettiniz. Buna karşı partide bir direnç var mı?
Hayır, kimsede bu türlü bir direnç yok. Ben daha fazla anlatılmalı, daha tesirli anlatılmalı diyorum.
Bir tahlil arayışında 6’lı masa ile HDP iş birliğinin muhtemel görünmediğini ve bunun yegane sorumlusunun Altılı Masa olmadığını vurguladınız? “HDP’nin de eksikliği ve sorumluluğu vardır. Evvel iğneyi kendimize batırmadan, önümüze gelene çuvaldızı batırmanın kimseye bir faydası yok” dediniz. HDP’nin yanlışları nelerdir?
Bunu parti idaremize, Eş Genel Liderlerimize tertipli olarak iletiyorum. Benim de dahil olduğum kusurlarımız var elbette lakin yanılgılarımızı parti içinde konuşup aşmayı tercih ediyoruz. Eksiklerimizi ve tekliflerimizi ise halka açık tartışıyoruz. Parti disiplini de bunu gerektirir.
AKP’nin çekirdek tabanı bile dağılım içinde AKP’yi destekleyen Kürtlerin yeni adresi neresi olur, muhalefetin bu mevzuda eforu var mı?
AKP’den kopan Kürtlerin kıymetli bir kısmı HDP’ye geçiyor, sonrasında CHP ve DEVA da tercih ediliyor, görebildiğim kadarıyla.
‘AKP’NİN GİTMESİ YETMEZ’
Toplumda büyüyen Erdoğan aykırılığı muhalefetin rehavetine yol açıyor mu? ‘Bu iş bitti’ mi?
Hayır bitmedi. Zira sıkıntı Erdoğan aksiliğine indirgenemeyecek kadar derin ve değerlidir. Kurumsal, radikal, demokratik değişime muhtaçlık var. Bunun için AKP’nin gitmesi yetmez. Demokrasiyi içselleştirmiş, demokrasiye yürekten bağlı bireylerin misyona gelmesi ve sonrasında da halkı siyasetin öznesi haline getirerek demokratik dönüşüm sürecini ilerletmesi gerekir. Bu dönüşüm de şimdiden başlamalı. İşte bu hususta 6’lı muhalefet şimdi önemli bir atak yapamadı. Sayın Kılıçdaroğlu’nun kıymetli eforları oluyor. Öbür siyasetçilerin biraz daha fazla efor göstermeleri gerektiğini düşünüyorum.
Aday sandıkta belirleyici olur mu? HDP şu an ortak adaya mı, yoksa kendi adayını çıkarmaya mı daha yakın? HDP’nin cumhurbaşkanı adayı olur musunuz, öteki bir aday gösterilirse bu sizi rahatsız eder mi?
Ortak aday fikrine yakın olduğumuzu Eş Genel Liderlerimiz açıkladılar esasen. Son ana kadar buna açık olunacak lakin olmazsa olağan ki, kendi adayımızla çıkarız.
Bu çerçevede bana adaylık vazifesi verilirse layık olmaya çalışırım. Öteki aday gösterilecekse de bizim fikrimiz ve teklifimiz kesinlikle alınır, ortaklaşırız, neden sorun olsun ki? Ve evet, adayın kim olacağı sandıkta belirleyici olacaktır. Temel demokratik prensipleri temsil eden bir aday olmazsa halk da kabul etmez zati.
‘ÖCALAN BU TÜRLÜ OYUNLARA ALET OLMAZ ZATEN’
AKP’nin seçim sürecinde HDP’nin oyunu bölmek için yeni bir tahlil süreci atağı yapmasını bekliyor musunuz? İstanbul seçimi öncesindeki üzere yeni bir Öcalan mektubu ya da iletisi gelirse bunun tesirleri ne olur?
HDP seçmeni ne vakit ne yapacağını çok yeterli bilir. Hasebiyle kimse oyun oynamaya kalkamaz esasen, merak etmeyin. Öcalan da bu türlü oyunlara alet olmaz zati.
Demokrasi İttifakı, Türkiye’de emekten yana, sol bir siyaseti güçlü bir alternatif olarak toplumun önüne sermek için neler yapmalı?
Bu bahiste çok şey yazdım, çizdim, hasebiyle tekrara düşmek istemem ancak partisel, şahsî çıkarlar bir kenara bırakılıp ortak bir program etrafında çaba ve seçim ittifakı ilanı yapılmalı. Demokrasi İttifakı için gayretlerin artırılması gerekir. Vakit azalıyor.
En çok neyi özlediniz? Özgür kaldığınızda birinci yapmak istediğiniz nedir?
Kızlarıma, eşime, aileme sarılırken “süre doldu” sesini duymamayı özledim herhalde 🙂 (HABER MERKEZİ)