Seray Şahinler – Sakıp Sabancı Müzesi’nin Atlı Köşk’ü, dokuz ay süren kapsamlı onarım sürecinin sonunda kapılarını açtı… Emirgan’daki tarihi köşk; yeni yapıtlarla zenginleştirildi. Köşk; Kitap Sanatları ve Çizgi Koleksiyonu, Fotoğraf Koleksiyonu, Mobilya ve Dekoratif Eserler Koleksiyonu ile müzenin varlıklı içeriğiyle hacim kazanmış durumda.
Atlı Köşk’ün İstanbul mazisindeki yeri Hıdiv Ailesi’ne kadar uzanıyor. Geçmişi 1840’lı yıllara giden köşk, 1871’de Hıdiv İsmail Paşa’ya satılıyor ve Mısır hükümeti ismine kaydoluyor. Böylelikle Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın ailesi, Emirgan’dan Tokmakburnu’na uzanan kıyı şeridindeki yalıların büyük bir kısmına sahip oluyor. Şaşasını hiç yitirmeyen köşkün son sahibi ise 1951 yılında Sabancı ailesi oluyor. Köşk Hacı Ömer Sabancı tarafından içindeki mobilyalar ve dekoratif nesneleriyle Prens İsmail İzzeddin Hasan’dan satın alınıyor. Yani karşımızda bir köşk, iki aile ve üç koleksiyon var.
Görkemli seyir
Sakıp Sabancı’nın vefatıyla Atlı Köşk bir müze konuta dönüştürüldü. Uzun yıllardır Sabancı Müzesi’nin yanında müze mesken olarak hizmet veriyordu. Geçtiğimiz hafta yine kapılarını açan Atlı Köşk’te onarım çalışmaları kapsamında halılar, avizeler, saatler, mobilyalar ve değerli el yazmaları elden geçirilmiş. Ayrıyeten yapının zelzeleye karşı dayanıklılığını artırmak hedefiyle sabitleme sistemleri de yenilenmiş.
Köşkün birinci katında ziyaretçileri karşılayan salonlarda bu tarihi nesneleri görmek mümkün. Altın varaklı ayna, konsol ve masalar, görkemli kristal avizeler, Fransız goblen ve ipek döşemeli salon gruplarının yanı sıra, Sèvres biçimi porselen vazolar karşımıza çıkıyor… Ayrıyeten ailenin fotoğraf koleksiyonunda yer alan ve daha evvel Sabancı Müzesi’ndeki farklı stantlarda rastladığımız tablolar da duvarlara zenginlik katmış. Ayvazovski, Zonaro, Abdülmecid Efendi , Şeker Ahmet Paşa, Feyhaman Duran’ın tabloları yine ziyaretçiyi selamlıyor.
Köşkün üst katında ise az el yazmaları öne çıkıyor. Kitap Sanatları ve Çizgi Koleksiyonu’nda 14’üncü yüzyıl sonlarından 20’nci yüzyıla uzanan müddette hazırlanmış sanatlı elyazması Kuran-ı Kerim nüshaları ve dua kitapları, Osmanlı hattatlarının ayet ve hadisleri, güzel sözleri farklı çizgi karakterlerinde yazdıkları kıt’a, murakka ve levhalar, Osmanlı padişahlarının tuğralarıyla donanmış, kimileri tezhipli resmi dokümanların yanı sıra hattatların yazı araçları var.
Dijital arşiv zenginleşti
Atlı Köşk’ün yine açılması, Sakıp Sabancı Müzesi’nin dijital arşiv platformu digitalSSM’in genişleyen içeriğiyle de destekleniyor. Erişime açılan eser sayısı, Kitap Sanatları ve Sınır Koleksiyonu’nda 610’a, Fotoğraf Koleksiyonu’nda 700’e, Emirgan Arşivi’nde 370’e ulaşırken, Arkeolojik Eserler ile Mobilya ve Dekoratif Eserler kısımlarının de arşive eklenmesi sanat tarihi meraklıları için kapsamlı bir kaynak.